EXCEL Programı
(Excel programı tablolama, hesaplama ve basit grafikler için kullanılır.)

TANIMLAR VE PÜF NOKTALARI:

BASİT TANIMLAR: (Her Excel Dosyası için kullanılan tanımlar)

FILE (Dosya)
Dosyada yapılacak her türlü değişiklik FILE komutu ile yapılmaktadır.

New: Yeni bir Dosya açmak için,
Klavye aracılığıyla kolay açım için Ctrl tuşuna basarak N harfine basılmalıdır.
Open: Önceden yapılıp kaydedilmiş bir dosyayı açmak için,
Save: Yeni hazırlanmış bir dosyayı Kayıt etmek için,
Not: Burada dikkat edilmesi gereken 2 önemli nokta vardır.
1- Save in bölümü Kayıt olayının hangi folder'a (Klasöre) yapılacağının belli edildiği bölümdür. Save in bölümü hiç kullanmadığımız bir folder'da kaldı ise dosyanın silindiğini sanarak paniklememize neden olabilir.
2- Save as type (Kayıt tipi) Bilgisayardaki
Microfost Office Programı 95 ise Microsoft Excel 5.0/95 Workbook
97 ise Microsoft Excel 97 & 5.0/95 Workbook
seçilmelidir.
* Dosyanın kimse tarafından açılmamasını istiyorsanız Options tuşuna basarak Password to open ve Password to modify bölümlerine şifrelerinizi giriniz. Dosyayı açtığınız zaman bu şifreyi doğru yazmadığınız sürece dosya açılamayacaktır.
Save As: Kullanmış olduğunuz dosyanın aynısından bir tane daha oluşturmanızı sağlar. Save Bölümündeki Not ve * Save As içinde geçerlidir.
Page Setup: 4 Bölüme ayrılır. Bunlar;
1- Page (Sayfa Ayarı): Sayfa'nın Kağıda Dik (Portrait) yada Yan (Landscape) olarak dökülmesini sağlar. Sayfa'nın döküm esnasında yüzdesel ayarını Adjust to bölümünden yapabiliriz. Eğer ki Dökülecek olan bölüm 1 sayfayı azda olsa geçiyorsa tek sayfaya sığdırmak için fit to işaretlenmelidir. Bir diğer konuda Kağıt Şeklinin ayarlanmasıdır. Standart döküm cinsi A4'dür.
* Hazırlamış olduğunuz dökümün altında bulunan sayfa numarasının istediğiniz numaradan başlamasını First page number kısmından yapabilirsiniz.
2- Margins (Sayfa Sınırı): Sayfa sınırının ayarlandığı bu bölümde alt, üst ve sağ, sol taraftan verilecek olan boşluklar tanımlanabilir.
* Sayfayı yatay olarak ortalamak için Horizontally, Dikey olarak ortalamak için ise Vertically seçilmelidir.
3- Header/Footer: Sayfa'nın başlık kısmına yazılacak yazı Header, en altına tarafına yazılacak yazı ise Footer kısmına yazılır. Custom Header ve Custom Footer bölümlerinden yazıyı sayfanın hangi bölümüne (soluna mı, ortasına mı yoksa sağına mı) yazacağımızı ayarlarız. Yazının Font ve büyüklük ayarını A tuşuna basarak hallederiz. Ayrıca Kullanmış olduğumuz dosyanın (File name) ismini , Sayfanın (Sheet) ismini, Tarihi ve Saati burada bulunan tuşlarla yapmamız mümkündür.
4- Sheet: Sayfanın döküm alanı Print area bölmesine basılarak Sheetteki alan belirlenir. Sayfanın herhangi bir satırına yazmış olduğumuz yazıların devam eden sayfalarda görünmesi için Rows to repeat at top, sütünuna yazmış olduğumuz yazıların devam eden sayfalarda görünmesi için ise de columns to repeat at left seçilerek alan belli edilebilir. Döküm sırasında ekrandaki ince çizgilerin görünmesi için Gridlines, Dökümün siyah-beyaz alınması için Black and white, İşaretlemiş olduğumuz çizgilerin çıkmaması için Draft quality, Sütunlardaki Harflerin ve Satırlardaki numaraların dökümde görülmesi için ise de Row and column headings işaretlenmelidir.
* Cellerin (Hücre) içine yazmış olduğumuz Commentların (Not) dökümde görünmesini istemiyor isek None, Yazının en son sayfasında görünmesi için At end of sheet, Direk olarak dökümde görünmesini istiyorsak At displayed on sheet seçilmelidir.
Sayfa düzeninin soldan sağa yada yukarıdan aşağı olmasını sağlamak için de Down then over, Over then down seçilmelidir.
Print Area: Döküm alanının belirlenmesi için kullanılır. İlk olarak dökülecek alan mouse yardımı ile seçilir ve Print Area bölümünden Set Print Area işaretlenir. Bu bölümün iptali için ise Clear Print Area işaretlenir.
Print Preview: Döküm öncesi ön görünüşdür. 8 aşamada inceliyebiliriz. Next - Previous birden fazla sayfalarda ileri ve geri sayfaları görmemizi, Zoom Yakın bir görünüş almamızı, Print ise döküm için son onay vermemize yarar. Setup ise Page Setup bölümüne geri dönüş içindir. O bölümde gerekli olanları anlatmıştık. Margins sayfa sınır çizgilerini görmek içindir. Burada en önemli olan Page Break Preview tuşudur. Bu tuşa bastığımız takdirde aktif olarak çalıştığımız safyada yakın bir görünüş yapmadan sayfa sınırları görmemiz mümkündür. Close tuşu eski ekrana çıkmak içindir.
Print: Dökümün alınması için gerekli olan son safhadır. İlk olarak Printer Name kısmına dökümü gönderecek olduğumuz printer'ı tanımlarız. Status kısmında Idle yazıyor ise Printer'ın o an itibarı ile boş olduğu ve dökümün yapılabileceği belirtilmektedir. Dökümün bütün sayfalar mı yoksa sadece bizim belirteceğimiz sayfalar mı olduğunu belli etmek için Print Range kısmından işaretleme yapmamız gerekiyor. Örneğin tüm sayfaları dökecek isek All şıkkını, Sadece 1. Sayfadan 5.sayfaya kadar olan kısmını dökecek isek 1 to 5 dememiz yeterlidir. Dökümden 1 kopya alacak isek Copies bölümünden Number of copies'i 1; 1'den fazla istediğimiz kadar olan sayıyı yazmalıyız. Ayrıca bu tuşun altında bulunan Collate tuşuda 1'den fazla olan dökümlerde baştan sona doğru yada kaç kopya ise önce ilk sayfa kopyalarını daha sonra diğer sayfaların kopyalarının dökümünün olacağını bize seçme imkanı verir. Son olarak dökümün sadece bulunmuş olduğumuz Sheet için olmasını istiyorsak Active Sheet(s), siyah olarak seçtiğimiz alan için Selection, Tüm Sheet'ler için Entire Workbook kısmını seçmeliyiz.
* File bölümünde son olarak kullanılan 4 dosyayada kolaca ulaşmamızı sağlayan bir bölüm yapılmıştır.

EDIT (Yayına hazırlama)
Dosyadaki yapılanların değişikliğe uğraması, çoğaltılması ve de gerekli olan diğer işlemler bu komutun altında toplanmıştır.

Undo Typing/Can't Undo: Yapmış olduğumuz bir işlem sonunda eğer hatalı bir davranışta bulunmuş isek geri gönüş için Undo Typing tuşuna basmamız gerekir. Eğer ki hatalı davranıştan sonra Kayıt yaptıysak Undo typing Cant Typing'e döner ve hatalı davranışımızı düzeltmemize izin vermez.
Repeat Typing/Can't Repeat: Yapılan hatalı davranışı Undo typing yaptıktan sonra tekrar eski haline dönmesini istiyorsak bu tuşu kullanmamız gerekir.
Cut: Belirtilen Hücre (Cell) yada Hücreleri Kesme işine yarar. Bu kesilen parça diğer bölüme yapıştırılabilir. Yapılan işlem sonunda kesme işleminin yapıldığı hücre boş bir hücre olarak görünür.
Copy: Belirtilen Hücre'nin kopyalanması için kullanılır.
* Burada dikkat edilmesi gereken bir konu vardır. Kopyala komutu verildikten sonra Yapıştırma işlemi yapılıncaya kadar ENTER tuşuna basmamamız gerekmektedir. Örneğin A1 Hücresini kopyala komutunu verdikten sonra bir alt hücreye inmek için ENTER tuşuna bastığımız takdirde A1 hücresini yine aynı hücreye yapıştırmış oluruz. Bunun için ok tuşlarını yada mouse'yi kullanmamız gerekir.
Paste: Yapıştırmak için kullanılır.
* Yapıştırma işlemi kendi başına bir işe yaramaz. Yapıştırma işleminden önce yapıştırmanın kesmemi yoksa kopyalamamı şeklinde olacağını belirtmemiz gerekir.
Paste Special: Yapıştırma (Paste)'de olduğu gibi yine yapıştırma için kullanılır. Yalnız tek farklı tarafı Yapıştırmanın ne şekilde yapılacağını gösterir. Kopyaladığımız hücrenin içinde bulunduğu yazı, Formül, format ve komutlardan (Yorumları) hangisinin yada hangilerinin yapıştırılıcağı burada belirtilmelidir. Bu komut sıkça kullanılmamaktadır.
* Bir dosyada hazırlamış olduğumuz hesaplamaları diğer bir sayfaya aktaracaksak ve de hesaplamalarda yaptığımız değişikliği aktardığımız yerdede anında görmek istiyorsak Paste Link komutunu kullanmamız gerekir.
Clear: Belirtilen hücre yada hücreleri silmek için kullanılır. Bu silme işlemi hücrenin içindeki tüm bilgileri, formatını ve komutlarını silme şeklinde olabilir.
Delete: Hücrenin tamamen ortadan kaldırılması için kullanılır. Silme işleminde hücrenin yukarı mı; aşağı mı yoksa tüm kolon mu; satırı mı olduğu belirtilmelidir.
Delete Sheet: Sheet (sayfa)'nın silinmesi işlemi için kullanılır. Yalnız çok dikkat edilmesi gereken bir işlemdir. Çünkü telafisi olmayan bir harekettir. (Undo yapılamaz)
Move or Copy Sheet: Sheet'i taşımak yada aynı sheet'ten bir tane oluşturmamızı sağlar. Kopyalanacak sheet'in hangi sheet'ten sonra yapılacağını işaretlenmesi gerekir. Önemli olan bir işlemde Create a copy kutusunu işaretlemektir.
Find: Yazılmış olan bir metni yada formulü bulmak için kullanılır.
* Örneğin "Elektrik" kelimesini aratmamız gerekiyor. Fakat Elektrik bir hücrenin içinde ara kelime olarak kullanıldı ise (Bodrum Elektrik Şebekesi) *Elektrik* yazarak Find Next tuşu ile arama işlemi yapalır.
Replace: Yazılmış olan bir metni değiştirme işine yarar. Mesela Beton yazdığımız hücreleri Demir olarak değiştirmek istiyorsak Find what bölümüne Beton Replace with bölümüne Demir yazmamız ve de Replace tuşuna basmamız yeterlidir. Eğer ki sayfada birden fazla aratılan kelime olduğunu biliyorsak Replace All komutunu kullanmamız gerekir.
Go to: Gitmek istediğimiz hücreye kolay bir şekilde ulaşma imkanı sağlar. Yalnız reference yazan kısma gitmek istediğimiz sütun ve satır numaralarını da yazarsak rahatlıkla ulaşabiliriz.

VIEW (Genel Görünüş)

Normal: Sayfa Görünüşünün Normal bir şekilde olması için kullanılır.

Page Break Preview: Sayfanın döküm alanını ön görünüş yapmadan sürekli görmemizi sağlar. Ayrıca hangi sayfada olduğumuzda gri bir yazı ile Page .. olarak görünmektedir.
Toolbars: Ekranının üst bölümünde görünen görev çubuklarının menüde görünmesini sağlar. Tek yapmamız gereken ekranda görünmesini istediğimiz komuta tıklamak. Normal çubukların görünmesi için standard ve formatting'in seçilmesi yeterlidir.
Header and Footer: Sayfanın başlık ve alt kısmına yazılacak yazılır için ayar buradan yapılır. Page Setup bölümünde detaylı bilgi verilmiştir.
Comments: Hücre'nin içine yazılacak olan dip not bu komut sayesinde olur. Bu komutun detayı da Insert ksımında verilmiştir.
Full Screen: Sayfa'nın Tüm ekranda görünmesi içindir.
Zoom: Sayfa'nın görünüş yüzdesini ayarlamak içindir.

INSERT (Bölüm açmak)
Bu komut genel olarak satır, sütun, aralık, komut ve sayfa açmak için kullanılır.

Cells: Hücre açmak için kullanılır. Yalnız hücrenin sağa-sola veya yukarı-aşağı hangi şekilde açılacağının belirtmesi lazımdır.
Rows: Sayfada boş bir satır açmak için kullanılır.
Columns: Sayfada boş bir sütun açmak için kullanılır.
Worksheet: Boş bir sayfa açmak için kullanılır.
Chart: Grafik çizmek için kullanılır.
Page Break/Remove Page Break: Sayfayı istediğimiz bir yerden bölmek için kullanılır. Bunun amacı 1.sayfa'nın belli bir yerinden sonrasının 2. Sayfa olarak görünmesi içindir. Bu işlemi yaptıktan sonra satırın en başından sonuna kadar kesik çizgiler belirecektir. Remove Page Break ise bölünmüş olan kısmın iptali içindir.
Function: Excel'in en önemli yapıtaşıdır. Nedeni ise yazılacak tüm formüller buradaki komutlar sayesinde yapılacaktır. Burada formüllerin kullanımını anlatmanın mümkünatı yok, çünkü formüller çok uzun ve yazması oldukça zahmet gerektiren bir olaydır. Fakat hangi formülü kullanıcaksanız size gerekecek yardım Help menüsünün içinde verilmiştir.
Comment: Bulunduğunuz hücreye bir dip not yazma imkanı sağlar. Mesela bir hücredeki formülü sildiniz ve de daha sonra düzeltmek istiyorsunuz işte o zaman Comment komutunu kullanmanız gereklidir.
Picture: Çalışıyor olduğunuz Dosyadaki herhangi bir Sayfanın herhangi bir bölümüne bir resim yada bir amblem bu komut ile eklenebilir.

FORMAT (Biçimlendirme, Genel düzen)
(Bu komut sayfadaki genel düzen ve biçimlendirme için kullanılır.)

CELLS: Hücre'nin içeriği için gerekli olan tüm özelliklerin yapıldığı önemli bir bölümdür.
5 ayrı safhada inceleyebiliriz.
1- Number: Yazılan numaranın biçimini buradan değiştirebiliriz. Mesela yazılan bir numarayı çeşitli para birimleri, tarih, yüzdesel, saat, metin, kesir cinsinden ve daha değişik şekillerde yazdırmak mümkündür.
2- Alignment: Sayfadaki yazıları hizalama için kullanılır. Hücrede yatay ortalama istiyorsak horizontal bölümünü center, yatay sol için left, yatay sağ için right yapmak yeterlidir. Dikey ortalama için ise Vertical bölümünü center, yukarı çıkması için top, aşağı inmesi için bottom yapmak gerekir. Yazıyı açılı yazdırmamız gerekiyor ise Orientation komutundan ayarlama yapılmalıdır. Yazılan yazı hücrenin dışına taşıyor ve bunun aynı hücre içinde alt alta görünmesini istiyorsak Wrap Text, Hücrenin içinde tek paragraf olarak sığdırmak istiyorsak Shrink to fit seçilmelidir. Ayrıca İki hücreyi birleştirip tek bir hücre gibi göstermek için ise Merge cells kullanılmalıdır.
3- Font: Yazının karakterinin ayarlandığı bölümdür. Font bölümünden yazı şekli, Font style kısmından koyuluk-yataylık, Size kısmındanda büyüklük ayarlanır. Yazının altına çizgi çekmek için Underline'dan istenilen şekil işaretlenir. Yazının rengi için Color kullanılır. (oC - mm 2 gibi yazının yukarı ufaltılarak çıkarılması gereken yerlerde superscript, tam tersi alta inmesi gereken yerlede ise subcript seçilmelidir.)
4- Border: Hücre çizgileri bu bölümde tanımlanır. Line kısmından hat şekli işaretlenir Hücrenin hangi kısımlarına çizgi atmaya istiyorsak seçmeliyiz. Hattın rengini de Color bölümünde seçmek mümkündür.
5- Patterns: Hücre içinin rengi bu bölümde işaretlenir.
Rows: Satır ayarı buradan yapılır. Yüksekliğini ayarlamak için height komutunu kullanmalıyız. Karşınıza bir sayı çıkacaktır. Buraya olmasını istediğiniz rakamı giriniz. Fakat ikinci komut olan Autofit en kullanışlı olanıdır. Çünkü bizim tahmini bir yükseklik vermemiz oldukça zordur. Bir diğer komutta Hide'dır. Hide görünmesini istemediğimiz bir satırın saklanmasını sağlar. Unhide ise Görünmez olan bir satırı tekrar görünür hale getirir. Yalnız dikkat edilmesi gereken görünmeyen satırdan bir önceki ile sonraki satır'ın beraber seçilmesi lazımdır.
Column: Kolon ayarıdır. Satır ayarındaki ayarlar sütun ayarı içinde geçerlidir. Bunun için tekrar anlatmıyoruz. Rows bölümüne bakınız.
Sheet: Sayfalarda yapılacak ayarlamalardır. Sheet'in ismini değiştirmek için Rename tuşuna basmamız yeterlidir. Sheet ismi değiştirmenin daha kolay bir yolu daha vardır. Hangi sheet'in ismini değiştireceksek o sheet'e gidip 2 kez üzerine tıklarsak ismi değiştirmek mümkün olur.
Sheet'i de saklamak için hide, saklanmış sheet'in geri görünmesi için ise unhide yapmak gerekir.

TOOLS (Aletler, Menü çubukları)
(Bu menüde menü çubuklarını ayarlamak ve dosya değişikliğini yapmak mümkündür.)

SPELLING: Yazılımda yanlışlık var ise bunları size gösterir ve de değişiklik yapıp yapmayacağınızı sorar. Fazla kullanacağınız bir komut değildir. Genelde word için idealdir.
PROTECTION: Dosyayı korumak ya da bir manada mumlamak için kullanılır. Örneğin dosyada bir takım önemli formüller var ve bu formüllerin hiç bir zarar görmemesini istiyorsunuz. İşte o zaman Bütün satırları ve sütunları seçip Format menüsünde Protection'u seçerek buradan da Locked kısmını boşaltmak gerekir. Sonra da değişiklik yapılmasını istemediğiniz bölüme gelerek Format / Protection / Locked kısmını bu seferde doldurarak; Protect Sheet seçirek şifrenizi Password kısmına giriniz. İkinci kez tekrar aynı şifreyi yazarak şifrenizi onaylayın. Artık kimse o bölümde bir değişiklik yapamayacaktır. Şifreyi çözmek için Unprotect Sheet seçilmelidir.
MACRO: Programlama yapabilmek için gerekli olan komuttur. Formül yazmak kadar önemlidir. Excel'i ileri dereceda kullanacağınız zaman mutlak öğrenilmeniz gerekmektedir. İlk zamanlarda pek bir işinize yaramayacaktır.
OPTIONS: Bu komutta toplam 8 bölüm vardır. En önemli olanları View ve Calculation'dur. View Ekranda görünmesi gerekli olan Yatay-Düşey çubuklarının, Formül-durum çubuklarının, Döküm esnasında görünmez çizgilerin çıkarılması için bu menüden işaretlemek gerekir. Calculation ise yapmış olduğunuz formüllerin otomatik yada bir komut sonunda işlem yapabilmesi için kullanılır. Burada Automatic işaretlenmesi herhangi bir dalgınlık sonunda hesaplamanın yapılamamasını önler.

DATA (Veriler)
(Bu menü ile verileri çeşitli şekillerde biçimlendirebiliriz.)

SORT: Sınıflandırmak, sıralamak için kullanılır. Bu komut en çok tarih sıralamak ve alfabetik sıralama yapmak için kullanılır. Sıkça kullanabileceğimiz bir komuttur.
FILTER: Yazılmış olan yazıları yada rakamların istediklerimizin ekranda görünmesi istemediklerimizin ise hide yani görünmez olması demektir. Bu komutu devreye sokmak için Autofilter'ı kullanmalıyız. Tekrar bütün yazılanların görünmesi içinde Show All komutunu vermemiz gerekir.

WINDOW: (Pencere)
(Bu menü sizin pencenizdir. Her türlü görüş açınızı bu menü sayesinde sağlayacaksınız.)

NEW WINDOW: Çalıştırmış olduğunuz dosyanın bir yan dosyasını oluşturur. Kullanmanızı pek tavsiye etmem.
ARRANGE: Açmış olduğunuz yan dosyaları aynı ekranda aynı anda hangi şekilde görmek istiyorsanız görmenizi sağlar.
HIDE: Çalışmış olduğunuz dosyayı saklar.
UNHIDE: Saklanmış olan dosyayı geri döndürür.
SPLIT: Ekranın bölünerek size en iyi görüş açısı sağlanması içindir. Örneğin üst tarafta bir başlık var ve sizde bu başlığı alt satırlara indikçe görmek istiyorsunuz. İşte o zaman ekranı hangi kısımdan bölecekseniz o hücreye gelerek bu komutu veriniz. Yalnız Freeze Panes daha kullanışlı bir komuttur.
FREEZE PANES: Split gibi ekranda daha iyi bir görüş açısı sağlar. İşlevi aynıdır.
* Açmış olduğunuz Excel dosyaları Window Menüsünün altında sıralı olarak görünecektir.

HELP (Yardım)
Her türlü sorun karşısında yardım alabilmeniz içindir. Sıkça karşılacağınız bir komuttur.

KLAVYE ARACILIĞIYLA KISA YOL TUŞLARI: (Kolay erişim)

F1: Yardım, Help.
F2: Hücrenin içinde değişiklik yapmak için gereken yere kolaylıkla gitmek için kullanılır.
F4: Dosyadan çıkmak için kullanılır. (Close)
F5: Gitmek istediğiniz hücreye kolay ulaşımanızı sağlar. (Go to)
F7: Yanlış olan Yazının Düzeltilmesi içindir. (Spelling)
Alt + F2: Açık olan bir dosyadan tekrar yaratmak için kullanılır. (Save As)
Alt + F4: Excel dosyasının tamamen kapanması içindir.
Alt + F8: Macro yazmak içindir.
Alt + F11: Visual Basic'in açılması içindir.
Alt + Esc: Ekranda açık olan programlarda gezinir. Örneğin ekranda Excel, Word, Explorer açık ise aralarda geçiş bu tuşlarla yapılır.
Alt + Tab: Açık olan programlarda seçim yapılarak geçiş sağlanır.
Alt + Page Up: Sheet'lerde geri gitmek için,
Alt + Page Down: Sheet'lerde ileri gitmek için,
Alt + Enter: Hücre içinde alt satıra inmek, 2 satır yazmak için.
Ctrl + 1: Format Cells menüsünü görmek içindir.
Ctrl + -: Hücreyi silmek için. (Delete)
Ctrl + 7: Menü çubuklarından Standard olanın görünmesi için.
Ctrl + U: Yazının altını çizmek için.
Ctrl + I: Yazıyı Italic (Yan) yazmak için.
Ctrl + P: Döküm (Print) göndermek için.
Ctrl + S: Kayıt (Save) yapmak için.
Ctrl + A: Tüm ekranı seçmek için.
Ctrl + F: Kelime Aramak için. (Find)
Ctrl + G: Gitmek istenilen hücreye ulaşım. (Go to)
Ctrl + H: Kelime değişikliği yapmak için. (Replace)
Ctrl + Z: Yapılan bir hatanın düzeltilmesi için. (Undo)
Ctrl + Y: Düzeltilen hatanın tekrar eski haline dönüşümü için. (Redo)
Ctrl + X: Kesme işlemi için. (Cut)
Ctrl + C: Kopyalama için. (Kopya)
Ctrl + V: Yapıştırma için. (Paste)
Ctrl + B: Yazıyı koyulaştırmak için. (Bold)
Ctrl + N: Yeni bir dosya yaratmak için. (New)
Ctrl + O: Mevcut olan bir dosya açmak için. (Open)